Geçtiğimiz günlerde Dakar’da enerjinin kilit karar vericilerinin huzurunda düzenlenen Batı Afrika Enerji Geçiş Forumu’nda konuşan Wärtsilä uzmanları, yenilenebilir enerjinin Batı Afrika’daki güç sistemi maliyeti, esnekliği ve istikrarı üzerindeki etkisine ilişkin görüşlerini paylaştı. Senegal’in optimum güç sistemi genişlemesini araştıran son çalışmalarının sonuçlarını sundular. Çalışma, yenilenebilir enerji dağıtımını şu anda planlananın ötesinde hızlandırmanın, 2035 yılına kadar şaşırtıcı bir şekilde 700 milyon dolarlık tasarrufa yol açacağını ortaya koydu. Bunun başlıca nedeni, yakıt maliyetlerinde yaratacağı büyük düşüş. Esnek enerji üretimi ile desteklenen yenilenebilir enerji kaynaklarına yatırım yapmayı seçen diğer Batı Afrika ülkelerinde de önemli maliyet tasarrufları bekleniyor.
En son teknolojiye sahip güç sistemi modelleme tekniklerini kullanan Wärtsilä, dünyanın dört bir yanından enerji yetkililerinin en uygun enerji stratejilerini belirlemesine ve şekillendirmesine yardımcı oluyor. 46 Afrika ülkesinde toplam 7,6 GW kapasiteye sahip 200’den fazla elektrik santrali teslim ederek Afrika enerji pazarlarında önemli bir deneyime sahip Wärtsilä Energy’nin Afrika Direktörü Marc Thiriet, “Bu forumu, Senegal, Gine veya Moritanya’daki enerji yetkililerinin karşı karşıya olduğu acil soruları, yenilenebilir enerjinin güç karışımlarında sahip olması gereken nispi paydan başlayarak ele almak için düzenledik. Ne kadar hızlı ve ne pahasına yenilenebilir enerji üretmeliler? Artan miktarda kesintili yenilenebilir enerjiye uyum sağlarken şebeke istikrarını sağlamak için ne kadar esnek güç kapasitesine ihtiyaç duyulacak? Bu soruları yanıtlamak, ileriye dönük enerji stratejilerini bilgilendirmek için çok önemlidir” dedi.
Senegal’in güç genişletme planları
Wärtsilä, farklı yenilenebilir enerji dağıtım seviyelerinin Senegal’in enerji sistemi üzerindeki finansal ve çevresel etkilerini değerlendiren bir çalışmanın bulgularını sundu. Senegal’in mevcut planı, 2035 yılına kadar yaklaşık 2.100 MW yenilenebilir enerjinin eklenmesini içeren “Yüksek Yenilenebilir” planıyla karşılaştırıldı. Her iki durum da her senaryo için en uygun güç karışımını belirlemek ve toplam sistemi karşılaştırmak için maliyetler, güçlü Plexos yazılımıyla ayrıntılı olarak modellendi.
Çalışma, güç sisteminde daha fazla yenilenebilir enerji dağıtımını içeren senaryonun açık ara en uygun fiyatlı ve sürdürülebilir seçenek olacağını ortaya koydu. Çalışmaya göre, sürekli ve istikrarlı bir güç kaynağı sağlamak için enerji depolama ve esnek motor güç santralleri ile eşleştirildiğinde, yenilenebilir enerjinin daha büyük bir payı 2030’a kadar karbon emisyonlarını %30 azaltacak. 2035’e kadar ise 700 milyon dolarlık toplam sistem tasarrufu sağlayacak. Yenilenebilir enerji, talebi karşılamak için termik santrallerin tam yükte çalıştırılma ihtiyacını kısmen ortadan kaldıracağından, sistemin toplam maliyetinin düşürülmesinde temel etkeni oluşturuyor.
Wärtsilä Enerji Afrika ve Avrupa Başkan Yardımcısı Kenneth Engblom “Çalışmamız, düşük maliyetli yenilenebilir enerjiyi en üst düzeye çıkarmanın hem ekonomik hem de çevresel olarak Senegal’in çıkarına olduğunu çok açık bir şekilde gösteriyor. Gine, Fildişi Sahili veya Moritanya’nın enerji sistemlerini benzer derinlikte analiz edecek olsaydık, farklı ölçeklerde de olsa neredeyse kesinlikle aynı sonuçlara ulaşırdık” diye konuştu.
Yalnız fiyatın dünyayı yenilenebilir enerjiye dönüştüreceğini söyleyen Wärtsilä Pazar Geliştirme Müdürü Joonatan Huhdanmäki, “2022’de güneş enerjisi, Afrika da dahil olmak üzere dünyanın çoğu ülkesinde halihazırda en rekabetçi yeni elektrik üretimi kaynağıydı. Bu, hızlanmaya devam edecek küresel bir trend. IEA’ya göre, 2050’ye kadar net sıfıra ulaşmak için yenilenebilir enerjinin payı 2030’a kadar %61’e ve 2040’a kadar şaşırtıcı bir şekilde %84’e ulaşmalıdır” açıklamasında bulundu.
Yüksek yenilenebilir enerji şebekelerinin dengeleme ihtiyaçlarını anlamak
Dengeleme gücü, elektrik talebini gerçek zamanlı olarak mevcut üretim kapasitesiyle eşleştirerek, bir güç sisteminin istikrarlı ve güvenilir bir elektrik arzını sürdürme becerisini ifade eder. Yenilenebilir enerji kesintili olduğundan, güç sistemine yeterli esnekliği sağlamak ve şebeke istikrarını sağlamak için ekstra dengeleme kapasitesine ihtiyaç vardır. Konuyla ilgili konuşan Kenneth Engblom, “Şebeke kararlılığı denklemini anlamak oldukça basit. Kurulan aralıklı yenilenebilir kapasitenin her megavatının, elektrik arzını ve talebini her zaman karşılayabilmemiz için enerji depolama ve dengeleme santralleri şeklinde karşılık gelen esneklik seviyeleriyle eşleştirilmesi gerekiyor” dedi.
Şebekeyi dengelemek için operatörler birbirini tamamlayan iki teknoloji kullanacak: Elektrik arzındaki değişikliklere yanıt vermek için hızla artırılabilen veya azaltılabilen esnek motorlu elektrik santralleri, yenilenebilir kapasitenin talebi karşılamaya yetmediği durumlarda kullanılacak. Enerji depolama sistemleri ise, yenilenebilir üretim talebi aştığında fazla elektriği depolayacaktır. Her ikisi de güç ağını güvenli ve istikrarlı tutmak için birlikte çalışacak.
Batı Afrika’da karbonsuz enerji sistemlerine giden yol
Enerji sisteminin karbondan arındırılmasına giden yol, dünyanın her yerinde oldukça benzerdir. İlk adım, esnek olmayan enerji santrallerini aşamalı olarak ortadan kaldırarak; yenilenebilir enerji, dengeleyici güç santralleri ve depolama kapasitesinin doğru karışımını eklemektir. İkinci adım, doğal gazla çalışan esnek motorlu santralleri, sürdürülebilir yakıtlarla çalışacak şekilde dönüştürmektir; bu aşamada, enerji sistemi artık fosil yakıtlara ihtiyaç duymaz.
Konuyla ilgili açıklama yapan firmanın Afrika Direktörü Marc Thiriet, Günümüz teknolojileriyle karbonsuzlaşma tamamen mümkündür ve yaygın inanışın aksine, daha fazla maliyet getirmeyecek, aksine daha az maliyet getirecektir. Rüzgar ve güneş teknolojilerimiz var. Enerji depolama teknolojilerimiz ve güç ağı dengelemesi için esnek motorlu güç santrallerimiz var. Ve bu yakıtlar daha yaygın hale geldiğinde dengeleme güç santrallerini çalıştırmak için kullanacağımız sürdürülebilir yakıtlarımız var” ifadelerini kullandı.
