Değerli okuyucularımız, Marmara Üniversitesi Öğretim Üyesi Sn. Prof. Dr. Tanay Sıdkı Uyar ile gerçekleştirdiğimiz bu içten sohbeti sizlerle paylaşmaktan mutluluk duyuyoruz.

Tanay Bey, öncelikle bizlere kendinizden bahseder misiniz?

Ben Marmara Üniversitesi’nde öğretim üyesiyim. Yenilenebilirenerji konusunda profesörlüğüm var. Enerji Anabilim Dalında da genelde yaptığımız işler enerjinin etkin kullanımından başlayarak, yenilenebilir enerji kaynakları, teknolojileri, uygulamaları olarak sıralanabilir. Enerjinin etkin kullanımı ve “%100 yenilenebilir enerji ”ye gitmek için, ülkemizdeki mevcutenerji sistemlerinden bu sisteme geçişin sorunları ve onların çözüm önerileri konusunda kafa patlatıyoruz. Yani ömrümüzün geri kalan kısmını böyle bir şeyiçin harcıyoruz, harcamaya çalışıyoruz.

Tabi ki böyle bir dönüşümün gerçekleşmemesi için her tarafkendi çapında direniyor. Mevcut fosil, nükleer enerji üretimini gerçekleştiren yapılar,  “rüzgar enerjisi”, “güneş enerjisi”, “enerjinin tamamı sağlanacakmış” deyince çok ürperiyor. Tüyleri diken, diken oluyor. Bizlere de çok iş düşüyor. Öyle bir andayız ki, bu dönüşümün güzel olduğunu, iyi olduğunu anlatıp, sorunun bir tarafa bırakılıp çözüme doğru yürümenin gerekli olduğunu anlatmaya çalışıyoruz. Bunun için deyeterli kaynağın ve teknolojinin olduğunu dile getiriyoruz. Şu anda 10 MW kapasiteli rüzgar türbinleri var. Yani 100 tanesi rüzgar olduğu zaman birnükleer santralin üreteceği kadar elektrik üretebiliyor. Böyle bir teknoloji var.

Sizin daha önceki dergilerinizde de yayınlamıştık; rüzgardan elektrik artık 7  dolar sent/kWh maliyetle üretilebiliyor. Elektrik satış fiyatıyla karşılaştırınca rüzgarın en ucuz olduğunu görüyoruz. Bunun hazmedilmesi, özellikle karar vericilerin bunu hazmetmesi çok zor. O yüzden bunun anlatılmasının engellenmemesi lazım. Fakat sorundan yana olmakta ısrar ediliyorsa bu tür engelleme varlığını sürdürüyor. Kaynak,teknoloji ve “ucuz”luk olmasına rağmen, engelleme kalkana kadar çözüme gitmek için sıkıntı çekmeye devam edeceğiz gibi gözüküyor. Yatırımcısı, öğretim üyesi,sokaktaki insanı, kullanmadığı doğal gazın parasını veren kişiler ve ülkemizin bütçesi çekiyor tüm bu sıkıntıları.

Tüm bu çabalarımız da hem Türkiye’de, hem Avrupa’da, hem dünyada devam ediyor.

Zaten ufak bir giriş yaptık sayılır ama bizlere daha ayrıntılı bir şekilde yenilenebilir enerjinin öneminden bahseder misiniz? Sonra da rüzgarın buradaki konumunu anlatırsanız seviniriz.

Yenilenebilir enerji dediğiniz şey, insanların isteğinden,takdir edip etmemesinden farklı olarak hiçbir bedel ödemeden bizlere yaşam ortamı sağlıyor. Güneşin enerjisi içinde yaşadığımız atmosferin iç sıcaklığını  -60 dereceden, ortalama 16.8 dereceye getiriyor. Farklı bölgelere ve şehirlere göre sıcaklık değişiklik gösterse de böyle birkatkısı var. İçme suyu ve tarım için kullandığımız suyu da bizlere sunuyor, üstelik ücretsiz olarak. Rüzgara geldiğimizde güneş yer yüzünün farklı yüzeylerini farklı hızlarda ısıtıp soğutuyor. Sıcak olan yerde yükselen havanın yerini soğuk hava alıyor. Hareket halindeki havanın kinetik enerjisine de biz rüzgar diyoruz. Bu sınırsız yenilenebilir enerji kaynakları bizleri ücret almadan özgürleştiriyor diyebiliriz.

Böyle bir kaynak varken onun yerine sınırlı olan kömürü,petrolü, doğalgazı, tükenir olanı kullanmak çok garip. Güneş gözesinipencereden dışarı çıkartıyorsunuz ya da rüzgar türbininizi bir tepeyekuruyorsunuz, diğerini ise güneşin enerjisi 20 Milyon yıl fosilleşsin vs. diyebekliyorsunuz. Kolay olanı yapmayı seçmiyoruz.

Rüzgar enerjisinin teknolojisi o kadar gelişti ve ucuzladıki artık diğer konvansiyonel boyuttaki santrallere kafa tutar hale geldi. Fosilyakıtların hükümdarlığını kırabilecek, 1 Milyon kişinin elektriğini üretebilecek rüzgar güç santralleri kuruluyor. Hatta artık rüzgarın petrol fiyatlarını da düşürdüğünü görmekteyiz. Tabi ki denetleme yapılarak rüzgar enerjisindeki tekelleşmenin de önüne geçmek gerekir. Ucuza üretilip pahalı satılmasın. Çok fazla kar eder hale gelmemeleri lazım. Biz Dünya Rüzgar Enerjisi Birliği olarak bu denetimin önemli olduğunu düşünüyoruz. Mesela ekmek örneği verelim. 2 liraya alabiliyorken neden 20 lira verelim. Bunun da adaletli olması lazım.

Yenilenebilir enerjinin iddialarından biri de doğal çevreyi tahrip etmemek. Rüzgar ile ilgili bir sürü söylenen oluyor, doğayı tahribatı vs. gibi. Öncelikle fosil yakıtlara gösterilen anlayış yenilenebilir enerjilere de gösterilmeli. Rüzgar enerjisi santrallerini şehrin içinde yapmaya gerek yok. Çözümden yana olan karar vericilerin rüzgar türbinlerinin kurulabileceği alanları belirlemesi lazım. Ayrıca iletim hatlarının çekilmesi, bu altyapının hazırlaması gerekir. Rüzgar türbinlerinin yaygınlaşmasını istemiyorsanız iletim hatlarını yapmayıp rüzgar yatırımcısını köşeye sıkıştırıp merasını savunan köylü ile karşı karşıya getirirsiniz.

Yani bizler de rüzgar enerjisinin bu tarz sıkıntılar yaratmaması gerektiğini söylüyoruz. Ben Dünya Rüzgar Enerjisi Birliği’nin başkan yardımcısıyım. Rüzgar türbinlerinin kurulacağı yer anlamında 4 tane kriter vardır. Bir: Orada radar varsa radarı etkilemeyecek. İki: Kuş yolları üzerine yapmayacaksınız. Üç: En yakın yerleşim noktasına 45 desibelden fazla gürültünün gitmemesi lazım. Dördüncüsü de rüzgar türbininin kanatlarından yansıyan gölgenin yakındaki konutlarda gölge yapmaması. Yani bunlar var. Onun dışında altında tarım yapılıyor, hayvancılık yapılıyor, hiçbir problem yok. Hatta en önemlisi rüzgar çiftliğinin bulunduğu alan da yem yeşil kalıyor.Tamamlandıktan sonra ne imara açılıyor, ne başka bir şey. Oraları koruyor.Böyle bir olumlu yanı da var.

Rüzgar enerjisi bakımından daha hızlı nasıl ilerleyebiliriz? Bizlerin ve bürokrasinin üzerine düşenler nelerdir?

Önce insana yakışan, bir ülkenin ekonomisinin uzun vadeli planlanması ve bununla birlikte gerekli olan enerji miktarının belirlenmesi vebu enerjinin en ucuza, doğal yaşamı tahrip etmeden nasıl üretileceğinin belirlenmesi gerekir.

Bu yapılırken de bütün Avrupa’nın ve bütün dünyanın belirlediği,kendileri için doğru buldukları çevreyle ilgili kriterlere uyumluluk esas olmalı. Biz hem Birleşmiş Milletler’in bir parçasıyız, hem de Avrupa Birliği’nin adayıyız. O nedenle şimdiden bu uyumluluk için çalışmak çok önemli.Başta kendimiz için yapmalıyız.

Biz enerji konusunda düzgün işler yapmak istiyorsak öncelikle ülkemizin enerji, ekonomi ve ekoloji karar destek sistemini kurmalıyız. Bu da ekonomik nasıl bir gelişme öngörüyoruz bunu belirleyerek ekonomik gelişme için gerekli olan enerjiyi geçmişin terk edilen teknolojileriyle değil, geleceğin çözüm olan teknolojilerinden hangilerini kullanacağımızı kararlaştırarak mümkün. Bu kararları alırken de yaşam çevresini korumak ve doğaya uyumlu olmasını sağlamak için hangilerini seçeceğiz, bunun belirlenmesi önemli. Belediye“A” kentine elektriği doğalgaz santrali kurarak mı sağlasın, ya da yakın birtepeye bir rüzgar türbini kurarak mı üretsin. Tercihler bunlar. Bizim ülkemizde enerji, ekonomi, ve ekoloji karar destek sistemimiz yok ne yazık ki. Bu karar sistemleri gerekli çünkü geleceği geleceğin bilgileri ile planlamanın ve geçmişin kirli teknolojilerinin ülkemize girişinin önlenmesinin başka yolu yok.

İkinci önemli olan kısım ise, yerel yönetimlerde bunu gerçekleştirebilmektir.  Yerelin enerjisi,yenilenebilir enerji ile sağlanmalı. Bunun yerine merkezi, büyük güç santralleri ile elektrik üretilince 31 Mart’taki gibi büyük elektrik kesintileri ile daha sık karşılaşırız. Bir yüksek kapasiteli santral devredençıkınca, neredeyse bütün ülke elektriksiz kaldı. Durum 10 saatte toparlandı.Toparlanamayabilirdi de. Tekrar, her an aynı şeyler olabilir. Bunun için merkezi, büyük santraller yerine yerelde, dağıtık enerji sistemleri kurulmasıdaha doğrudur. Bunun için ise her kentin uzun vadeli stratejik yerel enerji planının olması gerekir.

Lisanslı, lisanssız biran önce rüzgar türbinlerinin kurulacağı yerler belirlenmeli. En ekonomik olarak kim üretmek istiyorsa üretsin.Yoksa burada bir hat var, bu hatta bağlanmak için 4-5 tane müracaat varsa kimdaha çok para verirse ona verilme durumu, olayları içinden çıkılmaz bir hale sokuyor. Bu sizin yedi tane misafiriniz varsa, sandalye bulmak yerine ikimisafiri kovmaya benziyor. Bu “iki sandalye” çok ucuz ve ülke için de daha yararlı. Burada karar verici otoritenin çözümden yana mı, sorundan yana mı olduğu ortaya çıkıyor. Kaynaklarımıza çifte standart uygulamak doğru değil.

Bence tıkanıklık, karar vericinin yenilenebilir enerjiyi çözüm olarak görmemesinden kaynaklanıyor.  Çözüm için ilgilileri ikna etmeye çalışacağız. Aksi takdirde ilgili görevlere çözümden yana olan uzmanların gelmesini talep edeceğiz.  Sonuçta yurttaş için iyi olan çözümdür. Biz kamu çalışanları olarak bunun için maaş alıyoruz.

Önümüzdeki dönemde rüzgar ile ilgili projeleriniz var mıdır?

Benim sonuçta bir rüzgar türbini kurmak vb. gibi bir projem yok ama kendime verdiğim işlev gereği bazı şeyler için çabalıyorum,çabalayacağım. Örneğin “%100 Yenilenebilir Enerjiye Geçiş ” isimli bir küresel kampanya başlattık. Öncelikli hedef her yerde enerji tüketimini en aza indirmek, yani problemi küçültmek.

Geri kalanını da tüm yenilenebilir enerji kaynaklarını değerlendiren adeta bir senfoni halinde üretmek. Açıkta rüzgar, çatıda güneş paneli, deprem bölgesinde jeotermal ve atıklardan enerji derken hepsinin çözümebir katkısı olmalı. Yani projem aslında bu küresel kampanyanın bir elçisi olarak, % 100 Yenilenebilir enerji hedefine ulaşmanın önündeki engellerin tanımlanması,bunların aşılması için katkıda bulunmam ve bu konularda adım atıldıkça damutluluğumu oluşturmam. Yoksa dediğim gibi bir rüzgar türbin projesi yapayım da oradan para kazanayım gibi bir derdim yok. Ömrümün sonuna kadar yetecek bir maaşım var. Yani para için yapmıyorum bu işleri. Diğer insanların da bu işlere böyle yaklaşması gerekir.  Bir diğer hedefim yaşadığım evi tamamen yenilenebilir enerji ile donatmak ve bilgiye ihtiyaç duyanlara gerekli anlatımları yapmak.

Eklemek istedikleriniz?

Şu da çok önemli: Enerji üretiminde ve kullanımında temiz olanla, kirli olanı ayıran ilk yatırım maliyeti ve işletme maliyetlerinin dışında neden olunan doğa ve insan sağlığı tahribatını tarif eden bir kavram var.  Örneğin termik santrallerin neden olduğu asit yağmuruyla kaybedilen ormanların değerinin de hesaba katılması gerekir. Aynı şey tarım ürünleri için de geçerli. Termik santraller tarladaki tarım ürünlerini de tahrip ediyorlar. Onun dışında insanlar hastalanıyor. Hatta bu hastaları tedavi etmek için kurulan hastanelerin de kuruluş ve işletme masrafları var. Bu tahribatların da hesaba katılıp A santralinin ya da B tesisinin kurulmasının bedeline eklenmesi gerekiyor. Buna toplumsal olumsuzluğun parasal olarak karşılığının bulunması ve hesaba katılması, yani içselleştirilmesi adını veriyoruz. Biz bunları yapmadığımız için, kömür santrallerinin en ucuz olduğunu zannediyoruz.   Almanya’da yenilenebilir enerjiyi çözüm olarakbaşlatan çalışmalar Olaf Hofmeyer ve David Pearce adındaki iki iktisatçının 1993-1994 yılında Avrupa’da bu maliyetleri hesaplamasıdır. Bu Avrupa’da enerjide sorundan çözüme geçişin başlangıcını simgeler. Türkiye’de toplumsal maliyetleri hesaplayan iktisatçılar ne yazık ki yok. Bunun yapılması lazım, bu yapılmadığı için iktisadi olarak da tahribat ifade edilemiyor. Bence en kritik nokta budur.Toplumsal maliyetlerin hesaplanmasından çıkarı olanlar, yenilenebilir enerji santrallerini kuranlar dahil böyle bir konuyla ilgilenmiyor.

Örneğin sizin de medya sponsoru olduğunuz IRENEC 2015  (5.Uluslararası % 100 Yenilenebilir EnerjiKonferansı) ’i,   28-30 Mayıs 2015 tarihlerinde Türkiye Yenilenebilir Enerji Birliği (EUROSOLAR Türkiye) olarak İstanbul Maltepe’de düzenliyoruz. Bu konferansa rüzgar santrallerini kurup, çalıştıranlar destek olmalı. Desteklemek için sadece rüzgar kongresi olması beklenmemeli. IRENEC’deki konferans konularını konuşup, netleştirmedenTürkiye’de rüzgar santrallerinin gelişiminin önündeki engeller aşılamaz. Geçici başarılar olsa dahi zorluklar varlığını sürdürür. Avrupa’da bu konular veilgili sorunlar yerel, ulusal ve Avrupa parlamentosunda konuşulup çözümler bulunduğu için yenilenebilir enerji kullanımı yaygınlaşmaktadır. Toplumun bütününün yenilenebilir enerji sistemlerinin tümüne ihtiyaç duyduğunu anlatamazsak, herkes bir tarafa çekiştirirse, sadece rüzgar olsun, sadece güneş olsun diye, o zaman kendi önümüze duvar örüyoruz demektir. El ele versek,IRENEC’de konuşsak, birbirimizin paçasından aşağıya çekmemiş oluruz. O zaman çok daha hızlı ilerleriz. Şöyle bitireyim; sorunla çözümü ayırt edersek 2023 yılında Türkiye %100 yenilenebilir enerjiye geçecek. Kaynak var, teknoloji zaten sorun değil. Yenilenebilir enerji bu kalitesiyle petrol fiyatlarını bile aşağıya çekiyor. Umarım ki bu enerjiye gereken değer verilecektir.

İNGİLİZCE:

He who debates the solution of green energy just needsto turn his face into the wind and sun

Our respected readers, we welcome you tothis warm discussion with Marmara University Faculty Member, Professor Dr.Tanay Sidki Uyar.

Dr.Uyar, can you tell us a little bit about yourself?

I am a faculty member at MarmaraUniversity, more specifically, a professor in the field of renewableenergy.  In our energy basic sciencesdepartment, we start with the efficient use of energy and further focus on theenergy resources, technologies, and uses. Our minds are constantly filled with ideas to more efficiently useenergy and achieve the “100% renewable energy” ideal through energy systemsthat are already present, problems faced while transitioning these systems, andfinally solutions to these transitional barriers.  We are spending, or trying to spend, theremaining years of our lives with this goal in mind.

Of course, there are many parties fightingagainst our efforts in their own ways. The current fossil and nuclear energy organizations shudder when theyhear the words “wind energy”, “solar energy”,  and “providing all required energy.”  The hairs on the back of their necks standup.  We have a lot of work on ourhands.  We are in a moment when we haveto educate the population that this transition to renewable energy is good andrequired to leave problems behind and pursue a solution.  We are emphasizing that there is in factenough resources and technology currently to achieve this goal.  Right now, there are wind turbines with thecapacity to generate 10 megawatts (MW) of energy.  In other words, one hundred of these turbinesin the presence of wind can generate as much energy as a nuclear energy powerplant.  We have the capacity for thistechnology.

As we have already published in one of yourmagazines, wind energy now costs as little as 7 cents per kilowatt hour(kWh).  When we compare this price to theprice of electricity, we see that wind energy is the cheapest possibleoption.  This is a difficult concept forthose making decisions for our country to digest.  However, it does not mean that our messageshould be silenced.  If theseorganizations continue to want to be part of the problem, we will continue tobe restricted.  Despite the presence ofresources, technologies, and a “cheap” option, until the restriction onrenewable energy is lifted, it will continue to thwart our efforts.  The investor, the faculty member, the man onthe street, and anyone else who pays for unused natural gas, as well as our nationalbudget, are negative affected by the issue I am describing.

Our efforts are continuing in Turkey, inEurope, and globally.

We’vealready touched on the subject, but could you explain in more detail theimportance of renewable energy?  We wouldalso like to hear how wind energy plays a role in this concept.

When we say “renewable energy”, what wemean, besides an idea that is revered and desired by the public, is livingwithout using up resources.  The sunbrings our inner atmosphere from -60 degrees Celsius to 16.8 degrees on average.  Even in different areas and cities where thetemperatures vary, this effect is still present.  The drinking water and water needed forfarming are also provided to us, without any cost.  As for wind energy, the sun heats and coolsdifferent areas of the earth at different rates.  In hot areas, the warm, rising air isreplaced by cooler air.  This kineticenergy of constantly moving bodies of air is referred to as wind.  Therefore, this limitless renewable energy resourcefrees us from cost.

It seems counterintuitive to use coal,petroleum, natural gas, and other limited energy resources, when we have thisrenewable energy resource in our hands. The solar panels can be placed right outside the window, and the windturbines are simply placed on a hill.  Onthe other hand, we wait 20 million years for the solar energy to fossilizeresources.  Why aren’t we pursuing theeasier, faster option?

Wind energy technologies have advanced andbeen lowered in cost to an extent that conventional-sized plants have startedto catch on.  Power plants that have thepower to overcome the monopoly of fossil fuels and provide energy for onemillion people are being built.  We arealso seeing that wind energy is lowering the price of petroleum.  Of course to completely overcome thismonopoly, wind energy should be given a fair chance.  For instance, the electricity from windenergy should not be produced at a low price and sold at a higher price, in aneffort to increase profitability.  As theWorld Wind Energy Association, we think giving this resource this chance isvery important.  For instance, why wouldwe buy bread at 20 Turkish Lira (TL) when it is also being sold at 2 TL?  These price discrepancies should beregulated.

One argument against renewable energy isthat it harms the environment.  Asthe  Vice-President of the World WindEnergy Association, I assure you that there are four criteria to establish alocation to build a wind turbine. 1.  The turbine cannot affect anylocal radars. 2.  Turbines cannot bebuilt in the way of a bird migration route. 3. The sound to the nearest population location cannot exceed 45decibels.  4.  The shadows of the wind turbines cannot coverany nearby buildings.  With these rulesin mind, the area beneath the turbines is available to be used for raisingcattle and farming without any problem. The most important thing is that the area under the turbine remainsgreen and prosperous, without any zoning issues.

Howcan we move toward wind energy more quickly? What can we and the bureaucracy do to help?

First, the national economy needs to have along-term plan and concept of how much energy is consumed by the nation.  Then, an idea of how this energy can beproduced in the cheapest manner possible without harming the environment must be established.

As we strive to achieve these tasks, wemust act in accordance with all of Europe’s and the world’s accepted and usedcriteria.  We are a member of the UnitedNations and a candidate for the European Union. Therefore, we need to be compliant. Most importantly, we need to follow these criteria for ourselves.

If we want to be serious about energy,first we have to form a system for decisions regarding our country’s energy,economy, and ecology.  To look ahead inour economy, we need to focus on technologies that will provide solutions, nottechnologies that have failed in the past. When we are selecting from among the technologies that will providesolutions, we need to consider those that will protect the environment and workin harmony  with nature.  Should the government provide energy toneighborhood “A” via a natural gas power plant or via a wind turbine placed ona nearby hill?  These decisions are madebased on preference.  Unfortunately, our countrydoes not have a decision support system for its energy, economy, andecology.  We need these systems becausethey are the only way to make plans based on future information and to preventthe reintroduction of technologies that are harmful to the environment.

Second, we need to make these concepts cometo life through local government.  Localenergy should be provided with renewable resources.  If we use big central power plants instead,we will more frequently face power outages as previously seen on March 31^st.   Whenone of these high-capacity power plants is knocked out, almost all of thecountry was left without power.  Thesituation took 10 hours to be resolved; it might not have been resolved atall.  The same thing might happenagain.  For this reason, instead of big,central power plants, it is more correct to build local, distributed energysystems.  For this to be possible, eachneighborhood must have local strategic energy planning.

Whether licensed or unlicensed, the areasfor building the wind turbines must be established as soon as possible.  Whoever can produce the wind turbines in themost cost-efficient manner should do so. The scenario of selecting the highest financial bidder from 4-5applicants to use the power line is hopeless. It is similar to the situation of asking two of your seven housegueststo leave instead of finding them chairs. These “two chairs” are cheap and more useful for the country.  This decision shows whether authorities arecontributing to the problem or to the solution. Using a double standard for our energy resources is unacceptable.

In my opinion, the delay stems from theinability of decision makers to view renewable energy as a solution.  We are going to try to convince theappropriate personnel of the benefits of our cause.  If needed, we are going to bring in expertsfrom the field to aid in the decision. This decision is the best for the citizen.  As public employees, this is our job.

Doyou have any wind projects planned for the near future?

In the end, I don’t have any explicit plansto build a wind turbine, but through my assigned duties, I am working towardsseveral goals.  For instance, we starteda global campaign entitled “100% Renewable Energy.” First and foremost, ourgoal is to decrease energy consumption to a minimal level, hence reducing theproblem.  The rest of the energyconsumption is to be managed with a symphony of all options of renewableenergy.  Open wind turbines, solarpanels, geothermal energy from earthquake region, and biomaterials should allbe parts of this symphony.  My project isto be a proponent of this global campaign by identifying obstacles to this 100%renewable energy ideal and by helping to overcome these obstacles.  This duty is my happiness andsatisfaction.  Otherwise, I have nofinancial interest in the building of these wind turbines.  I have a sufficient salary to live comfortablythe rest of my life.  I’m not doing thiswork for money.  Other people need toapproach this issue in the same manner. Another goal of mine is for my personal household to be run completelywith renewable energy and to provide information about this concept to thepublic.

Anythingelse you would like to add?

Another important fact is that in additionto the cost of investing and running energy production facilities, whetherclean or harmful to the environment, there is a certain level of destruction tothe environment and human health.  Forinstance, thermal power plants can produce acid rain that destroys forests, andthis destruction must be accounted for. The same thing can happen to farms as well, because thermal power plantscan also destroy the crops.  In addition,people become sick.  To treat thesepatients, another cost is incurred from building and operating the hospitals.  We need to account for these costs whendeciding whether to build type A power plants or type B.  We call this consideration of the negative impactto the community externalities.  Becausewe do not perform these inclusions, we think that coalmines are the cheapestoptions.  In Germany, studies to pursuerenewable energy solutions were performed by two economists, Olaf Hofmeyer andDavid Pearce, that calculated these external costs in Europe between 1993 and1994.  These studies are signs thatEurope is moving from the problem to the solution.  Unfortunately, Turkey does not haveeconomists that calculate this external    cost. These studies must be performed because the actual damage cannot beassessed without them, a critical point. Institutions that would benefit from these calculations, including theproponents of renewable energy power plants, don’t spend time on these studies.

The IRENEC 2015 (Fifth Global 100%Renewable Energy Conference) for which you are a media sponsor  is going to take place between the 28^thand 30^th of May, 2015 in Istanbul Maltepe , presented by RenewableEnergy Association of Turkey  (EUROSOLARTurkey).  During this conference, we needto support those that build and operate the wind power plants.  The sole support should not be from the windcongress, because without a discussion and clarification of these issues at theIRENEC conference, the obstacles in front of Turkey’s wind energy power plantscannot be overcome.  Even if we havetemporary successes, there are still many difficulties ahead.  In Europe, these issues and questions areaddressed in the parliaments at the level of the local, global, and Europeangovernments; therefore, the use of renewable energy is spreading there.  If we don’t explain to the public the needfor using all the renewable energy options and instead pull them towards onlywind or solar energy, we will have woven a convoluted, hopeless web.  If we work together and have discussions atIRENEC, we will not be pulling each other down. This will help us move forward more quickly.  I would like to end with an emphasis on theneed to separate the problem and the solution to make Turkey in a position ofrunning on 100% renewable energy in 2023. The resources and technology are not the issue.  The superior quality of renewableenergy is already reducing the prices of petroleum.  I am hopeful that renewable energy willreceive the attention it deserves.