Rüzgar Türbini İmalatçıları

Rüzgâr türbinlerinin bağlantı noktalarında Kaleliler imzası

Published

2 sene ago

5 Ağustos 2021

Editör

Yayın Görüntüleme 1.806

Kaleliler Bağlantı Elemanları Genel Müdür Yardımcısı Demet Mumcu ile bir söyleşi gerçekleştirdik. Birçok RES projesinde yer alan bağlantı elemanları üreticisi Kaleliler’in imalat süreçleri hakkında bilgiler edindiğimiz Demet Hanım’dan rüzgâr enerjisi sektörüne ilişkin de değerlendirmeler aldık.

25 yılı aşkın bir süredir üretim yapan Kaleliler Bağlantı Elemanları’nın hikâyesini sizden dinleyebilir miyiz? Ürün gruplarınız nelerdir?

Kaleliler Firması Sn. Kazım Kaleli tarafından 1995 yılında kurulmuş. Öncelikle hırdavat ve bağlantı elemanları satışı ile başlayan bir yolculuk Kaleliler’inki. Ufak bir satış mağazası ve 5 kişilik bir ekiple başlayan ve bugün 10 bin metrekare fabrikasında yaklaşık 140 kişi ile üretim ve ihracat yapan bir firma Kaleliler. Bugün itibariyle ortakları şirketin kurucusu Kazım Kaleli ve oğulları Hakan Kaleli ve Gür

kan Kaleli olmak üzere tamamı kendilerine ait bir aile şirketi.

Üretime başladığından beri yurt içi ve yurt dışı birçok müşteri denetiminde kendini kanıtlamış, büyük özveriyle çalışan çok kıymetli bir ekibimiz var. Bu sayede bugün ülkemizde ve dünyada özellikle Avrupa’da birçok önemli projede KLR markalı ürünlerimiz kullanılmak ta. Deneyimlerimize her geçen gün yenilerini ekleyerek sürekli gelişim ve toplam kalite yönetimi anlayışı ile çalışmalarımıza devam ediyoruz.

Başlıca ürün gruplarımız; Sıcak ve Soğuk Dövme Standart ve Özel Cıvatalar M 12-M 80 çap aralığında. EN 14399 ve EN 15048 CE sertifikalarımız var. Önyüklemeli ve önyüklemesiz cıvata takımları dışında DIN 931, DIN 933, ISO 4014, ISO 4017, DIN 912, ISO 4762, DIN 7990 ve ISO 10642 gibi cıvatalar başlıca ürün çeşitlerimiz.

Standart ve özel her türlü saplama, gijon ve ankraj cıvataları M 12-M 220 çap aralığında.

Aynı şekilde standart ve özel somunlar M 20-M 100 aralığında. Pim, Pul, Plaka vb. ürünlerle de desteklediğimiz oldukça geniş bir ürün çeşidiyle, kaliteli ve hızlı bir hizmet veriyoruz müşterilerimize.

Üretmekte olduğumuz ürünlerin ısıl işlemleri kendi bünyemizde yapılmakta ve izlenebilirlik ERP Programımız sayesinde sağlanmaktadır.

Elektro galvaniz kaplama, sıcak daldırma galvaniz kaplama, geomet kaplama çeşitleri de uygulanmaktadır.

Ağırlıklı olarak çözüm sunduğunuz sektörler hangileridir?

Enerji sektörü, yenilenebilir enerji, rüzgar enerjisi santralleri, termik santraller, hidroelektrik santraller, petrokimya tesisleri/rafineriler, köprü ve tünel inşaatları, endüstriyel tesisler, çelik yapılar, havaalanı yapıları, ağır makine sanayii, prefabrik yapılar, basınçlı kaplar, pompa vana üretimi ve çatı sistemleri çözüm sunduğumuz sektörler arasındadır.

Peki, rüzgâr enerjisi sektörüne yönelik olarak hangi ürünleri sunuyorsunuz?

Rüzgar enerjisi sektörüne şu çözümlerle hizmet sunuyoruz:

10.9 kalite sıcak daldırma galvaniz kap lamalı önyüklemeli cıvata takımları
8.8 ve 10.9 kalite ankraj saplama setleri
• Ankraj plakaları

Ve her türlü bağlantı elemanları

Rüzgâr enerjisi sektöründe yer aldığınız projelerden ve iş ortaklığı yaptığınız firmalardan bahseder misiniz?

Birçok rüzgar türbini üreticisi ile onay süreçlerimiz başarıyla tamamlandı ve bazıları numune üretimi safhasındadır (Nordex Enerji, Siemens Gamesa ve Enercon gibi).

Bugüne dek aşağıdaki projelerde firmamızın ürünleri kullanılmıştır:

Adana Osmaniye Bahçe RES
İzmir Bergama Düzova RES
Çanakkale Çanres
Balıkesir Ortamandıra RES
Kırklareli Karadere RES
Akça RES
Tatlıpınar RES
Eber RES
Ayvalık RES
Bafa RES
Vize RES
Taşpınar RES
Cerit RES
Ömerli RES
Gelibolu RES
G RES
Geyve RES
Küptepe RES
Yahselli RES
Atares
Alares
İpektepe RES

Türkiye’de rüzgâr enerjisi sektörünü nasıl değerlendiriyorsunuz?

Türkiye’de Yenilenebilir Enerji Sektöründe genel olarak kat edecek çok yolumuz olduğunu düşünüyoruz. Henüz yıllık elektrik üretiminin 10,8%’i rüzgar santrallerinde üretilmekte dir. Doğal kaynakların içerisinde rüzgar da oldukça önemli bir yer tutmaktadır. Son yıllarda devletin teşvik politikaları ile gerçekten bu konuda önemli adımlar atıldı. Yerli malı destekleri ile sektörde birçok üreticinin gelişmesine olanak sağlandı. Bunlar çok güzel gelişmeler ve artarak devam etmesi gerekir.

Ancak son zamanlarda rüzgar enerjisi destekleri ile ilgili bir belirsizlik söz konusudur. Yatırımcıların belirsizlik döneminde yatırım yapmaktan çekineceği aşikârdır, o nedenle en az 5-10 yıllık planlar açıklanmalı ve rüzgar enerjisi yatırımlarını teşvik etme politikası kararlılıkla sürdürülmelidir. Yapılan her santral enerjide dışa bağımlılığımızı azaltmaktadır, dolayısıyla bu ekonomik olduğu kadar bağımsızlıkla ilgili bir milli konudur.

“Entegre Kalite Politikası” hakkında bilgi verebilir misiniz?

Firmamız uzun yıllardan beri toplam kali te yönetimini benimsemiştir ve kalite belgelerine sahiptir. ISO 9001:2015, EN ISO 14001:2015 ve EN 45001:2018 TUV NORD tarafından belgelendirilmiştir.

Entegre Kalite Politikamız aşağıdaki esaslarla belirlenmiştir:

Tüm çalışanlarının değerli katkıları ile müşteri ihtiyaç ve beklentilerini ve yasal mevzuatları göz önünde tutarak;

Yeni teknolojileri, sektördeki gelişmeleri sürekli takip etmeyi ve bağlantı eleman ları sektöründe lider ve sosyal bilinci gelişmiş bir kurum olmak,
Verimlilik ve kaliteyi yükseltmek,
Tüm çalışanların sağlığını ve güvenliğini sağlamayı ve sürekli eğitimlerle çalışan ları geliştirmek,
Tüm faaliyetlerinde çevre koruma bilinci ile yasal mevzuat doğrultusunda hare ket etmek,
İş kazalarını, meslek hastalıklarını ve zararlı çevresel etkileri en aza indirmek,
Çevreyi ve doğayı korumak konusunda gerekli teknolojileri uygulamak.

Kısa veya uzun vadede hayata geçirmeyi düşündüğünüz yeni projeler var mı?

Evet tabii ki var, projeler ve yatırımlar hiç bitmiyor. Kısa vadede işleme alınacak bir otomatik kaplama tesisi yatırımımız var. Ayrıca üretim alanımızda kapasite ve verimlilikte artış sağlayacak projelerimiz var. Önümüz deki yılbaşına kadar tamamlanarak işleme alınmış olacak.

Bunlarla birlikte Kalite Laboratuvarımızda yaptığımız yeni yatırımlar var, böylelikle laboratuvarımızın test kapasitesini artırmayı hedefliyoruz. Daha sonraki hedefimiz de EN 17025 Laboratuvar Akreditasyonu işlemlerini bitirmek. Halihazırda personelin eğitim çalışmalarına başlandı, süreç ilgili arkadaşlarımız tarafından takip ediliyor.

Son olarak eklemek istedikleriniz nelerdir?

Ülkemizin son derece zengin doğal kaynakları var, bunların doğru bir yönetimle, uzun

vadeli stratejik planlarla ve çevreye zararı en aza indirgeyerek değerlendirilmesinin ve çok önemli bir konu olan enerjide dışa bağımlılığın azaltılması ile ilgili doğru politika lar oluşturulmasının çok önemli olduğunu vurgulamak isterim. Bu hedefe göre planlamalar yapıldığında, bizler gibi üreticilerin de sürekli kendini geliştirmesinin ve dünya ça pında üretim yapan markalar yaratmasının önü açılmış olacaktır. Zira yenilenebilir enerji sektörü kalite beklentisi yüksek olan bir sektördür ve bu sektördeki global ölçekteki oyuncular tedarikçilerinin sürekli gelişimine katkı sağlamaktadır.

Demet Mumcu kimdir?

1992 ODTÜ Gıda Mühendisliği Bölümü mezunuyum. 1992 yılından beri çeşitli sektörlerde satış ve satın alma yöneticisi olarak çalıştıktan sonra 2006 yılında Kaleliler Ailesine katıldım. Dış Ticaret Sorumlusu olarak başladım ve 2017 yılından beri de Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yapmaktayım. 2006 yılında başlamış olan bağlantı elemanları sektörü benim için yeni olmakla birlikte, mühendislik temel eğitimi de almış olduğum dan kolayca benimsediğim ve sevdiğim bir sektör oldu. Hayatın her alanında yer alan ve hep ihtiyaç duyulacak bir sektörde çalışmak gerçekten heyecan verici.

Endüstri dünyasındaki gelişmeleri takip edin. Neleri size ulaştırmamızı istersiniz? Şimdi kayıt olun.

Up Next

Nordex Türkiye’de Projelerin CFO’ları

Don't Miss

LEITWIND rüzgar türbinleri, Türkiye’de beklentileri aşan bir performans sergiledi

Editör

Türkiye'nin alanında en özel yayınlara sahip medya grubu MONETA'nın sektörel dergi ve portallarının yönetimine katkıda bulunmaktayım. MONETA bünyesinde yeni nesil yayıncılık anlayışıyla içerik yönetimini geliştirmeye devam ediyoruz.

Click to comment

Rüzgar Türbini İmalatçıları

AEMOT, yerli rüzgar türbini için Aselsan’a 4.7 MW’lık generator üretecek

Published

2 ay ago

8 Ekim 2023

Editör

Yayın Görüntüleme 506

Elektrik motoru üretiminin yerli öncülerinden AEMOT, yerli rüzgar türbini üreticisi Aselsan ile generator üretimi konusunda anlaşmaya vardı. AEMOT, yerli rüzgar türbini için 4.7 MW’lık iki adet rüzgar türbini generatorü üretecek.

Türkiye’nin en önemli elektrik motoru imalatçılarından biri olan AEMOT, ‘Türkiye’de üretilmeyen motorları üretme’ mottosunu sürdürüyor. 2020 yılında kurduğu Orta Gerilim Motor ve Jeneratör Fabrikası’yla, bütün proseslerin tek yerde üretildiği bir üsse dönüşen AEMOT, jeneratörlerin verimliliğinde Avrupalı rakipleriyle yarışıyor.

Son olarak, Aselsan mühendisliğinin AEMOT Electric Motors & Generators’un üstün üretim altyapısı ile birleştiği yeni bir projeyi duyuran AEMOT, Türkiye’nin yerli rüzgar türbini üreticisi Aselsan ile 4.7 MW’lık iki adet rüzgar türbini generatorü üretimi üzerine anlaşmaya vardı.

Kurulduğu günden bu yana Türkiye’nin ihtiyacı olan motor ve generatorleri günümüz teknolojisiyle üretmeye ve geliştirmeye odaklanan AEMOT, bu projelerle birlikte gelişmeye sürekli devam eden Türk sanayisinin geldiği noktayı ve geleceği durumu gösteriyor. Verimli motorlar, yenilenebilir enerji ve elektrikli araç motorları öncelikli alanları olarak belirleyen AEMOT, Türk sanayisi için gereken “dikey üretim” yöntemini rüzgar generatorlerinde de uygulayarak sanayiye öncülük ediyor.

Tecrübesi, finansal ve teknolojik altyapısı ve teknik kadrosu ile uluslararası normlarda faaliyetlerini sürdüren; yenilenebilir enerjide yüksek güvenilirlik, yüksek verimlilik ve yüksek performans hedefiyle Ar-Ge çalışmalarına sürekli devam eden AEMOT, tasarımdan üretime kadar yerli ve milli olan bu projeyle önemli bir başarıya ve ilke imza atıyor.

Endüstri dünyasındaki gelişmeleri takip edin. Neleri size ulaştırmamızı istersiniz? Şimdi kayıt olun.

Rüzgar Türbini İmalatçıları

Rönesans Enerji’den 189 MW’lık rüzgar enerjisi yatırımı

Published

2 ay ago

6 Ekim 2023

Editör

Yayın Görüntüleme 288

Rönesans Holding, dünyanın en büyük enerji şirketleri arasında yer alan TotalEnergies ile gerçekleştirdiği Rönesans Enerji ortaklığı sonrasında ilk yatırım için düğmeye bastı. Rönesans Enerji, 189 MW’lık rüzgar enerjisi yatırımı için bu alanda pazar lideri Nordex Grup ile hareket edecek.

Singapur Devlet Yatırım Fonu (GIC), Paris merkezli altyapı fonu Meridiam ve Japonya merkezli ticaret devi Sojitz Corporation gibi ortaklarla hayata geçirdiği başarılı iş birlikleri ile öne çıkan ve Dünya Bankası’na bağlı Uluslararası Finans Kurumu’nun (IFC) da hissedarı olduğu Rönesans Holding’in iştiraklerinden Rönesans Enerji, Almanya merkezli Nordex Grup ile Türkiye’de hayata geçirilecek 189 MW’lık rüzgar enerjisi yatırımı için anlaşmaya vardı.

Müteahhitlik ve yatırım faaliyetlerinin yanı sıra enerji sektöründe de büyümesini sürdüren Rönesans Holding, stratejik büyüme alanı olarak gördüğü yenilenebilir enerjide yatırımlarına devam ediyor. Türkiye’nin yeşil dönüşümüne öncülük etmeyi hedefleyen holdingin grup şirketlerinden Rönesans Enerji, dünyanın en büyük enerji şirketleri arasında yer alan TotalEnergies ile gerçekleştirmiş olduğu ortaklık sonrasında ilk yatırımını hayata geçirmek için lider yenilenebilir ekipman sağlayıcılarından Nordex Grup ile yeni rüzgar yatırımı kapsamında anlaşmaya vardı. Önümüzdeki 5 sene içinde Türkiye’de 2 GW’lık yenilenebilir enerji yatırım planı bulunan Rönesans Enerji, 189

MW’lık ilk yatırımı için Nordex Grup ile hareket edecek.

Nordex Enerji A.Ş. Türkiye, 3.583 MW’ın üzerindeki kurulu gücü ve 917 MW’lık yapım aşamasındaki rüzgar kapasitesi ile 2017 yılından bu yana pazar lideri konumunda. Anlaşma kapsamında Nordex Enerji, yine Rönesans Holding çatısı altındaki Almanya merkezli Heitkamp Industrial Solutions GmbH ile üç proje için sözleşme imzaladı. Rönesans Enerji için Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanı (YEKA) modeli kapsamında hayata geçirilen YEKA RES-3 ihalesinin bir parçası olan üç projeye, Nordex tarafından 27 adet N163/6.x tipi 113 metre yüksekliğinde, 163 metre rotor çapında rüzgar türbini temin edilecek.

Dünyanın en uzun ve en derin tren yolu tüneli olan Gotthard Base’i de hayata geçiren Heitkamp Industrial Solutions GmbH, bu projelerde Rönesans Enerji adına EPC (Mühendislik, Tedarik ve Kurulum) yüklenicisi olarak hareket edecek. Projenin ana yüklenicisi olarak Heitkamp, rüzgar santrallerinin inşaat ve elektrik işleri ile 154 kV enerji iletim hatlarının tesis işlerinden sorumlu olacak.

TotalEnergies ile yaptığı ortaklık sözleşmesi ile birlikte 5 yıl içinde Türkiye’ye yaklaşık olarak 2 milyar Euro yenilenebilir enerji yatırım yapmayı planlayan Rönesans Enerji, toplamda 189 MW’lık rüzgar enerji yatırımını içeren anlaşma kapsamında, en büyük kurulumu 84 MW değerinde 12 türbin ile Malatya Sağıluşağı’na yapacak. Bununla birlikte, Çorum Osmancık’da 56 MW’lık 8 türbinin ve Sivas Kayalar’da 49 MW değerinde 7 türbinin kurulumu da tamamlanacak. Türbin ekipmanları, bakanlık ile imzalanan sözleşme çerçevesinde yüksek bir yerlilik oranına sahip olacak. Türkiye’de ticari anlamda satışta olan en yüksek kapasiteli, 7 MW’lık rüzgâr türbinlerinin devreye alınacağı projede; kullanılacak kule, kanat ve jeneratör dahil olmak üzere birçok ekipman Türkiye’de üretilecek. Malatya, Çorum ve Sivas illerinde kurulumu gerçekleşecek ve toplam 189 MW kurulu güce sahip olacak santrallerin 2024 yılı sonunda devreye alınması planlanıyor. Projelerin devreye girmesi ile Türkiye’de yaklaşık 380.000 hanenin elektrik tüketiminin karşılanması ve yıllık yaklaşık 370.000 ton CO2 salımının önlenmesi hedefleniyor.

2040 yılında toplam emisyonu net sıfıra indirmeyi hedefliyor

Rönesans Holding Başkanı Erman Ilıcak ve Yönetim Kurulu Başkanı İpek Ilıcak Kayaalp, geçtiğimiz günlerde yaptıkları açıklamada, geleceğe adım atarken sürdürülebilir bir geleceği garanti altına almak için kararlı olduklarını, bu kapsamda 2040 yılında, toplam emisyonu net sıfıra indirmeyi hedeflediklerini, 2030 yılında da 2022 yılına göre emisyonları yüzde 55 azaltmayı taahhüt ettiklerini dile getirmişti.

Rönesans Holding’in net sıfır emisyon yolculuğunda yenilenebilir enerji yatırımlarının çok önemli olacağını ifade eden Rönesans Enerji Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Emre Hatem, “Bu anlaşmayla net sıfır emisyon yolculuğumuz için önemli bir adım atarken, ülkemizin rüzgar enerjisinde hedeflediği yenilenebilir kapasiteye ulaşmasında da etkin bir rol üstlenmiş olduk” dedi.

“Yeşil enerji dönüşümüne öncülük etmeyi hedefliyoruz”

“Rönesans Enerji, bugün itibarıyla bünyesinde barındırdığı 6 hidroelektrik santralı (HES) projesiyle 166 MW’lık kurulu güce sahip bulunuyor. Nordex ile anlaşmaya vardığımız bu 3 yeni projeyle toplam kurulu gücümüz 355 MW’a çıkacak. Yeni dönemde de yüzde 100 yenilenebilir enerji portföyü ile büyümeye devam ederek, Türkiye’nin en büyük 3 yeşil enerji şirketinden biri olmayı hedefliyoruz” diye konuşan Emre Hatem şu bilgileri verdi: “Dünyanın enerjide lider oyuncularından Fransız TotalEnergies ile gerçekleştirdiğimiz ortaklık ile Türkiye’nin yeşil enerji dönüşümüne en etkin oyuncularından biri olma hedefimizde emin adımlarla ilerliyoruz. Rönesans Enerji, yüzde 100 yeşil enerji portföyü ile büyümeye devam edecek; fosil kaynaklı hiçbir enerji üretim santrali geliştirmeyeceğiz. Türkiye Ulusal Enerji Planı’ndaki 2028 yılına kadar gerçekleştirilmesi öngörülen yeşil enerji yatırımlarının yaklaşık yüzde 7’sini TotalEnergies ile birlikte gerçekleştirmeyi hedefliyoruz. Bu yatırımlar sayesinde yılda yaklaşık 1 milyar metreküp doğalgaz ithalatının önüne geçmiş olacağımız gibi 3,5 milyon ton sera gazı emisyonundan kurtulacağız.”

“Türkiye’nin yenilenebilir enerjideki kararlılığını destekliyoruz”

Bu yeni anlaşmayla ilgili açıklama yapan Nordex Grup CSO’su Patxi Landa, “Türkiye’de pazar lideri olarak konumumuzu güçlendirmek bizim için büyük bir gurur. Türkiye’nin enerji miksinde yenilenebilir enerji kaynaklarının payını artırmaktaki kararlılığını yeni ve yüksek verimliliğe sahip ürünlerimizle desteklemekten çok mutlu olduğumuzu söylemek isterim” yorumlarını yaptı.

Nordex Avrupa Bölge CEO’su İbrahim Özarslan ise, “Rönesans Enerji ile yepyeni bir iş ilişkisine girdiğimiz için mutlu ve gururluyuz. İmza öncesinde bize gösterilen güven için de Rönesans’a çok teşekkür ediyoruz. İmzaladığımız YEKA RES-3 projeleri en yeni ürünlerimizden biri olan N163/6.X türbinimizi Türkiye pazarında yerlileştirme yolunda çok büyük önem taşımaktadır. Stratejimiz doğrultusunda daha fazla yerli üretime odaklanarak hem Türkiye pazarında sağlam olan yerimizi bir adım öteye taşımayı, hem de tedarik zincirimizi ihracat ağırlıklı bir hale getirmeyi hedefliyoruz” ifadelerini kullandı.

Endüstri dünyasındaki gelişmeleri takip edin. Neleri size ulaştırmamızı istersiniz? Şimdi kayıt olun.

Rüzgar Santralleri

Türkiye rüzgar enerjisinde 3.0 dönemini yaşıyor

Published

6 ay ago

1 Haziran 2023

Editör

Yayın Görüntüleme 698

Türkiye’nin yenilenebilir enerji kaynakları arasında hidroelektrikten sonra en yüksek kapasiteye sahip rüzgar enerjisi sektörü, kurulu güç olarak 12 GW seviyesine doğru ilerliyor. Türkiye’nin toplam elektrik ihtiyacının karşılanmasındaki payını her geçen gün artıran sektör, önemli gelişmelere sahne oluyor. Ülkemizin rüzgar enerjisindeki gelişimini “Türkiye rüzgar enerjisinde 3.0 dönemini yaşıyor” ifadesiyle özetleyen ENERCON CAMEA Satış Müdürü İsmet Habir, rüzgar enerjisinin Türkiye’deki gelişimi ve geleceği, YEKA-RES 3 ihalesi, depolamalı RES ve GES konusu, öztüketim projeleri, yatırımcıların ve yatırımcı adaylarının nelere dikkat etmesi gerektiği gibi birçok önemli konuyu Rüzgar Enerjisi Dergisi’yle paylaşıyor.

Rüzgar Enerjisi Dergisi soruyor, ENERCON CAMEA (Central Asia, Middle East and Africa – Orta Asya, Ortadoğu ve Afrika) Satış Müdürü İsmet Habir sektördeki son gelişmeleri değerlendiriyor.

Türkiye’de rüzgar enerjisinin gelişimi ve gelinen nokta konusunda neler düşünüyorsunuz?

Geçmişten günümüze kendi içinde kıyaslandığında Türkiye için iyi hikayesi olan başarılı bir süreç yaşandığını düşünüyorum. Türkiye rüzgar enerjisinde 3.0 dönemini yaşıyor. 25 yıl önce ilk rüzgar türbini devreye alındı. 15 yıl öncesine kadar ise tanışma ve keşif süreciydi. Bu süreci, yatırımcıların gelişmesi ve rüzgar enerjisinin elektrik üretiminde kayda değer bir kaynak olarak görülmesi süreci takip etti. Şimdi ise, yatırımcı ve tedarikçilerin ötesinde; sanayi, danışmanlık, mühendislik ve hizmet işleri alt yüklenicileri ile birlikte geniş bir ekosistem oluşmuş durumda. Halihazırda kurulu güç olarak 12 GW seviyesine doğru tüm paydaşlarla birlikte ilerliyoruz

Rüzgar enerjisi açısından bundan sonraki sürecin nasıl devam etmesini bekiyorsunuz?

Bu konuyla ilgili T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın 2022 yılında yayımladığı ‘Ulusal Enerji Planı’na göre 2035 yılına kadar RES kurulu gücünün 29,6 GW seviyesine ulaşması öngörülüyor. Bu da yıllık 1,4-1,5 GW yeni kapasite anlamına geliyor. Öte yandan bunun en az iki katını başarabileceğimizi ve başarmamız gerektiğini düşünüyorum. Rüzgar ekosis- teminde geriye gitmemek ve büyüme trendini sürdürmek çok önemli. Bu sadece Türkiye’nin elektrik üretiminde rüzgar enerjisinin payını arttırması için değil; küresel bir mal ve hizmet tedarikçisi olup, rüzgar endüstrisinde ve rüzgar hizmet sektöründe de daha iddialı bir konuma gelmesi, daha fazla istihdam olanağı sunması için gerekli. Tabii ki bu kapasitelerin uygulamaya geçebilmesi için şebeke altyapı yatırımlarının da paralel olarak yapılması, idari süreçlerin etkinliği ve finansa erişebilirlik konuları anahtar rol oynayacaktır.

Öte yandan dünyada son 3 yılda yaşanan pandemi ve Rusya-Ukrayna savaşı ile birlikte birçok ülke için enerjide arz güvenliği en önemli milli meseleler haline geldi. Enerjide dışa bağımlılığı azaltmak için de RES kurulumlarında birkaç kademe hız artışı yaşanması gerekiyor. AB içerisinde Türkiye’nin enerji tüketimi ile kıyaslanabilecek ülkelere baktığımızda, onların da farkı açtığını ve açıkladıkları hedeflere göre bu farkı açmaya devam edebileceklerini görü- yoruz. Buna karşı önlem olarak Türkiye’de de yeni YEKA-RES ihaleleri, mevcut RES’lerin kapasite artışları, depolamalı RES, hibrit santral ve lisanssız (öz tüketim) RES kapasitelerinin açıklandığını görmekteyiz. Bazı uygulamaların, RES yatırımlarını yeni büyük oyunculara ve sermaye sınıfının orta-alt tabakalarına da genişlemesini sağlayabilecek uygulamalar olduğunu da görmekteyiz.

Burada önemli olan unsurlardan biri mümkün olan en fazla kapasiteyi mümkün olan en kısa zamanda hayata geçirmeye odaklanmaktır. Çünkü RES’lerden elektrik üretim eğrisini ne kadar büyük bir eğimle yukarı taşırsak kümülatif kazancımız da bu eğrinin integrali hesabına göre çok fazla olabilecektir. Bu bağlamda, tüm bu kapasitelerin verimli, hızlı şekilde hayata geçirilebilmesi için projelerin finanse edilebilirliği, izin süreçlerinin yalınlaştırılması gibi konulara hizmet edecek yeni düzenlemelerin de yapılabileceğini düşünüyorum.

RES yatırımlarının yeni yatırımcılara yayılması konusunu biraz açar mısınız? Bu konuda nasıl gelişmeler yaşanıyor?

Öncelikle YEKA-RES 3 ihalesinde ilk defa RES yatırımcısı olacak oyuncular görüyoruz. İhaledeki 20 bölgeyi kazanan 8 yatırımcıdan 3’ü (eğer proje devirleri yaşanmazsa) sektöre bu ihale vesilesiyle girecekler. Tabii buraya, projelerin ihale teknik şartnamesinin karşılana- maması veya uzayan birtakım süreçlerle fizibilitenin kaybolması riskinden dolayı bir şerh koymak lazım. YEKA RES 1-2-3 ihaleleri ile kazandırılan 2.850 MW’nin tamamının hayata geçemeyebileceğini de değerlendirebiliriz.

Depolamalı RES ve GES konusu, bilindiği üzere 4 binin üzerinde ve toplam 221 bin MW’ye tekabül eden rekor başvuru aldı. Elbette ki bunun bir kısmı bizzat yatırımcı adayının kendisi iken bir kısmı proje geliştiricisi hüviyetine daha yakın başvurular olabilir. Bu başvurular kapsamında hangi yatırımcılara tahsis verileceğini göreceğiz. İçinde bulunduğumuz ay itibarıyla bu başvuruların 744 MW’sine karşılık gelen kısmı için ön lisanslar verildi. Tahsis verilen ve verilecek yatırımcılar arasında yeni oyuncular olup olmayacağını da göreceğiz. Dağıtılacak kapasitenin başvuruya oranla düşük kalacağını ve bağlantı kapasitesi olan bölgelerin (hat, trafo ve şalt açısından) önceliklendirileceğini düşünürsek; bu kapasitelerden, halihazırda enerji üretim yatırımcısı olan oyuncuların daha ağırlıklı tahsis alabileceğini tahmin ediyoruz.

Yatırımın düşük kapasitelerde daha geniş kitleye dağılmasını sağlayacak en önemli uygulama, yenilenen ‘Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliği’ saye- sinde gerçekleşiyor. Bu yönetmeliğin birçok perspektiften kritik rol oynayabileceğini düşünüyorum. Öztüketim projeleri Türk sanayisi açısından kritik bir öneme sahip. Öztüketim projelerine sadece enerji bağımsızlığı veya üretim maliyetinin düşürülmesi perspektifinden bakmamak lazım. Türk sanayisinde üretilen ürünlerin karbon ayak izinin düşürülmesi ve bunun sertifikalanması; ürünlerin gümrüklerde karşılaşmaya başlayacağı ticaret duvarlarını (gümrükte karbon vergisi uygulamalarını) da aşmasını sağlayacak. Türk sanayicisinin bu konuda çok hızlı aksiyon alması gerektiğini düşünüyorum. T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın da konu ile yakından ilgilendiğini, bu meseleye önem verdiğini, yeni finans kaynaklarını bu kapsamda yönlendirmeye çalıştığını gözlemlemekteyiz. Türkiye’nin Avrupa Yeşil Mutabakatı’na uyum çalışmaları kapsamında yürüttüğü “Sanayide Yeşil Dönüşüm Projesi” de bu çalışmalardan biri. Önümüzdeki günlerde bu kapsamda yeni bir finansman duyurulmasını bekliyoruz.

Öztüketim projeleri, özellikle demir-çelik, alüminyum, cam, çimento, plastik, kimya, madencilik gibi hem enerji tüketimi yüksek hem de finansal güçleri itibarıyla büyük enerji yatırımcısı olmaya aday sanayi kuruluşlarını da sektöre çekme ihtimalini sunuyor. ISO’nun yayımladığı Türkiye’nin En Büyük Sanayi Kuruluşları Listeleri’nin üst sıralarından yeni RES yatırımcıları çıkması da mümkün. Bu ya- tırımcılar sektöre öztüketim projeleri ile adım atabilirler.

Yatırımcılar ve yatırımcı adayları nelere dikkat etmeli?

Öncelikle tabii ki rüzgarı anlamak, öğrenmek gerekiyor. Rüzgar enerjisinin güneş enerjisi kadar kolay anlaşılabilir olmadığını kabul ediyorum. Öte yandan, RES’ler Türkiye’nin birçok bölgesinde GES’lere göre iki kattan daha fazla enerji üretebilen, daha verimli olan ve çok daha az bir alan işgal eden bir yatırım türüdür. RES yatırımlarının ise süreçleri farklı zorluklar içermektedir. Örneğin RES yatırımı öncesi bir ön yatırım ile minimum 1 yıllık rüzgar ölçümü yaptırılması bunlardan biridir. Yatırımcı aday- larımızın bu süreçleri yönetebilmesi adına Türkiye rüzgar ekosisteminde kalifiye danışmanlık hizmet tedarikçileri de mevcuttur.

Bir diğer konu, RES yatırımı yaparken satın alınacak türbini sadece ilk yatırım maliyetine göre veya sadece finansal fizibilite tablolarına göre değerlendirmek bazı risklerin göz- den kaçırılması ile sonuçlanabilir. Alınacak ürünün kalitesi ve sorunsuz çalışmaya yakın olması da her zaman hesaba katılmalıdır. Buna ek olarak, tedarikçi seçimi kararı verilirken; tedarikçiyi servis, bakım, onarım perspektifinden de değerlendirmeye almak kritik öneme sahiptir. İlk yatırım maliyeti daha ekonomik görünen bir türbin eğer devreye alındıktan bir süre sonra, türbinden veya bir dış etkenden (doğa olayı vb) kaynaklanan bir arıza ile birkaç ay devre dışı kalırsa bu duruşun maliyetleri çok ağır olabilir. Dolayısı ile servis ihtiyaçlarına hem bugün hem de gelecekte hızlı yanıt verebilecek, ülke içinde gelişmiş servis ağları bulunan üreticilerin tercih edilmesi bu kapsamda değerlendirilebilir.

İçinde bulunduğumuz bu dönemde birçok ülke 2022 ve öncesine kıyasla çok daha büyük oranlarda RES kurulum kapasite tahsisleri planlıyor. Örneğin Almanya’nın önümüz- deki 5 yıl için yıllık kurulum hedefi 10 GW/ yıl seviyesinde. Bu hedef 2018-2022 yılları arasında devreye alınan 5 yıllık toplam kurulumun önümüzdeki yıldan itibaren her sene yapılması anlamına geliyor. Birçok Avrupa ülkesi, Amerika ve Çin genel olarak hedeflerini katlayarak yükseltmiş vaziyette. Dünyadaki bu gelişmelerden dolayı teslim sürelerinin uzaması, bazı türbin üreticilerinin her markete yetişmekte zorlanması gibi sonuçlar da ortaya çıkabilir. Bu açıdan değerlendirdiğimizde, yatırımcıların proje geliştirme ve sipariş verme konularındaki zamanlama yönetimi stratejik rol oynayacaktır.

Endüstri dünyasındaki gelişmeleri takip edin. Neleri size ulaştırmamızı istersiniz? Şimdi kayıt olun.