Türkiye’deki yenilenebilir enerjinin artış oranı tatminkâr değil

Anı Nil DEMİRBAĞ
Türkiye’deki yenilenebilir enerjinin artış oranı tatminkâr değil

Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Ekonomisti Hülya Saygılı tarafından kaleme alınan “Türkiye’de Yenilenebilir Enerji Kullanımı” başlıklı blog yazısında kaydedilen bilgilere göre dünyada yenilenebilir enerjinin toplam arz içindeki payı 2005’e göre 2016’da yaklaşık yüzde 12’lik bir artış gösterdi. Artış oranı OECD ülkelerinde yüzde 56, gelir düzeyi yüksek Avrupa ülkelerinde ise yüzde 86’nın üzerinde. Ülkemizde ise yenilenebilir enerji kullanım oranı OECD ortalamasının üzerinde olmasına rağmen zaman içerisinde bu oranda tatminkâr bir artış olmadığı belirtilen yazıda, genel görünümün yenilenebilir enerji kaynaklarının enerji üretimindeki payının hâlâ oldukça sınırlı olduğuna işaret ettiği belirtiliyor. Saygılı’ya göre bu durumun başlıca nedenleri ise fosil yakıtlara sağlanan sübvansiyonların sürdürülmesi, bu yakıtların getirdiği kirlilik maliyetinin fosil yakıtların kullanım maliyetine yansıtılmaması ve yenilenebilir enerji teknolojilerinin başlangıç maliyetlerinin oldukça yüksek olması.

Merkezin Güncesi blogunda yaptığı analizde, yatırımların yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelmesiyle ithal fosil kaynak kullanımını azaltırken, özellikle kurulum aşamasında kullanılacak parça ve aksam ithalatını artırılabileceğini vurgulayan Saygılı, güneş enerjisinde kullanılan parça ithalatının 2009’da 270 milyon ABD doları iken, 2017’de 4,4 milyar ABD dolarına çıktığını; rüzgâr enerjisinde kullanılan parçaların ithalatının ise 2017’de 800 milyon ABD doları olarak gerçekleştiğini belirterek bu iki sektörde toplam net ithalatın ticaret dengesi içindeki payının 2009’da yüzde 1’den, 2017’de yüzde 12’ye yükseldiğini vurguluyor. “İtalya ve Yunanistan’la kıyaslandığında güneş ve rüzgâr enerjisi gibi coğrafi avantajlarımızın olduğu kaynaklara yeteri kadar yatırım yapmamış durumdayız” tespitini yapan Merkez Bankası Ekonomisti, 2009’dan itibaren rüzgâr enerjisinde artış gözlendiğini ancak halen alınacak yol olduğunu belirtiyor.

Yenilenebilir enerji yatırımlarının ilk etapta yüksek maliyetli teknoloji gerektirmesinin devlet desteğine ihtiyaç doğurduğu belirtilen yazıda, son dönemde özellikle garanti miktarlarının iyileştirilmesinin sektörde olumlu değerlendirildiği vurgulanıyor.

Yenilenebilir enerji kullanımının artırılması gerektiğini vurgulayan Merkez Bankası Ekonomisti Hülya Saygılı’nın bu konuda alınabilecek önlemlere ilişkin açıklaması ise şöyle: “Sektörün geleceği açısından yerli teknik donanımın teşviki ve bu teknolojiyi bilen/kullanan teknik işgücünün oluşturulması çok önemli. Diğer bir teknik nokta ise üretilen enerjinin depolanması ve dağıtımıyla ilgili. Bu bağlamda, büyük ölçekli doldurulabilir pil, mobil elektrik ve dolum istasyonları konularındaki teknolojik gelişmeler yakından takip edilmeli. Mesken, sanayi, ulaşım ve hizmet gibi sektörlerde enerji tasarrufu sağlayan önlemler almak ve enerji kullanım sistemlerini yenilenebilir enerji kaynaklarını kullanabilir şekilde tasarlamak enerji talebinin yerel kaynaklara yönelmesine destek sağlayacak. Dolayısıyla, alternatif kaynak arayışının yanı sıra enerji tüketim kalıplarının değiştirilmesine yönelik çalışmalar da desteklenmeli.”

Bu Makaleyi Paylaş
Yorum Yap