İhaleyi kazandınız, ya sonra?

Tolga Şallı

JBS Danışmanlık ve Araştırma

Hizmetleri AŞ Genel Müdürü

2017 yılı ülkemizin rüzgâr enerjisi gelişiminde önemli bir yıl oldu. 2017 yılı içerisinde ilk defa YEKA ihalesi gerçekleştirildi.  Dünya rüzgâr enerjisi piyasasının yaklaşık yüzde 90’ını elinde bulunduran 8 devin katıldığı ihaleyi, Siemens-Türkerler-Kalyon Ortak Girişim Grubu 3,48 dolar/cent teklifiyle kazandı. Ülkemiz, 1000 MW ile dünyada bu alandaki en büyük projelerden birisine imza atmış olacak. Fabrika ile RES’lerin kurulumu ve işletilmesi, Ar-Gr faaliyetleri dikkate alındığında, rüzgâr YEKA’sı yaklaşık 3750 kişilik bir istihdam sağlayacak. 21-23 Haziran’da toplam 710 MW için ve 25-29 Aralık’ta 2020 MW için ihaleler düzenlendi. İhaleyi kazanan tüm firmalara “üstün kamu yararı” taşıyan yatırımları için hayırlı olsun temennilerimizi iletiriz. Ancak asıl mücadelenin önlisans aldıktan sonra başladığını da belirtmek isteriz.

2 Kasım 2013 tarihli ve 28809 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği’nin 17. Maddesinde, önlisans süresi içerisinde tamamlanması gereken iş ve işlemler belirtilmiştir. Buna göre;

1. a) Üretim tesisinin kurulacağı sahanın önlisans sahibi tüzel kişinin mülkiyetinde olmaması halinde, söz konusu sahanın mülkiyet veya kullanım hakkının elde edilmesi için kamulaştırma işlemlerinin başlatılması, orman ön izinlerinin alınması,
2. b) Kurulması planlanan üretim tesisine ilişkin imar planlarının onaylanması,
3. c) Üretim tesisinin inşaatına başlanabilmesi için gerekli olan ön proje veya proje veya kati proje onayının alınması,

ç) Bağlantı anlaşması için TEİAŞ veya ilgili dağıtım şirketine başvurunun yapılması,

1. d) Rüzgâr enerjisine dayalı önlisansa konu üretim tesisi için “Teknik Etkileşim İzni”nin alınması.
2. e) Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği kapsamında gerekli olan kararın alınması (“ÇED Gerekli Değildir” veya “ÇED Olumlu”)
3. f) Üretim tesisine ilişkin yapı ruhsatının veya söz konusu ruhsatın yerine geçecek belgenin sunulması,
4. g) Önlisansa konu üretim tesisiyle ilgili olarak, rüzgâr enerjisine dayalı üretim tesisleri için TEİAŞ ile imzalanmış RES veya GES Katkı Payı anlaşmasının,

yapılmış olması.

Önlisans sahibi tüzel kişiler, önlisans verilmesine ilişkin Kurul kararının tebliğ tarihinden itibaren;

1. a) Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği kapsamında gerekli olan kararın alınması amacıyla doksan gün içerisinde,
2. b) Teknik Etkileşim İzninin alınması amacıyla yüz seksen gün içerisinde,

ilgili kuruma başvurmak zorundadır.

Mevzuatta görüldüğü gibi oldukça meşakkatli bir yol sizleri beklemektedir. Burada önemli olan nokta özellikle kamulaştırma işlemlerinizin, imar planlarınızın ve ÇED raporlarınızın riskleri minimize edilmiş, mevzuatsal risk analizi yapılmış bir şekilde yatırım sürecine devam edilebilmesidir. Bilinmelidir ki, yatırımınıza verilen idari kararların iptaline yönelik dava/lar idareye karşı açılır. Bazen bu davalar sizlere ihbar edilmeyebilir. Gıyabınızda yargılama yapılır ve hiç beklenmedik bir anda yürütmeyi durdurma kararı verilmiş veya idari karar iptal edilmiş olabilir. Olumsuz bir durumla karşılaşmamak için tüm idari kararların risk analizinin yapılarak riskin minimize edilmesi gerekmektedir. Yatırımları kredilendiren finans kuruluşları veya sigortalayan şirketler için de aynı çalışmanın yapılması önemlidir. Bir santral için yürütmeyi durdurma kararı verilmesi veya dava konusu idari kararın iptal edilmesi hem yatırımcının kredi geri ödeme yükümlülüğünü zorlaştırmakta hem de finans kuruluşunun tüm iş akışını olumsuz etkilemektedir.